In de Eredivisie laat de traditionele top-drie dit seizoen geregeld punten liggen, maar Feyenoord, Ajax en PSV zijn allemaal nog in de race voor de landstitel én de TOTO KNVB Beker. Mochten Arne Slot, John Heitinga en Ruud van Nistelrooij hun teams naar de halve finale loodsen, dan zijn de clubs voor het eerst sinds 2005 allemaal weer eens aanwezig in de halve finales van het bekertoernooi.
Om een beeld te schetsen van hoe lang dat geleden is: Xavi Simons blies destijds een dag na de halve finale tussen Feyenoord en PSV twee kaarsjes uit en de vierjarige Timber-tweeling stond toen op de wachtlijst bij de Utrechtse amateurclub DVSU omdat ze nog niet oud genoeg waren. Later dat jaar zouden Jurriën en Quinten ondanks de leeftijd toch hun eerste wedstrijden spelen.
Laatste editie met voltallige traditionele top-drie
Achttien jaar geleden bleven Feyenoord, PSV, Ajax en Willem II als laatste vier teams over in het bekertoernooi. Ruud Gullit (Feyenoord), Guus Hiddink (PSV), Danny Blind (Ajax) en Robert Maaskant (Willem II) lukten het om hun teams naar de halve finales te leiden. De affiches Feyenoord - PSV en Willem II - Ajax kwamen vervolgens uit de koker. "Voor ons maakte het eigenlijk niks uit tijdens die loting", vertelt de voormalig Willem II-coach Maaskant. "Een thuiswedstrijd was wel lekker in dat voetbalgeweld."
Feyenoord en PSV troffen elkaar dus en Ajax ontsprong de dans van de traditionele top-drie. De teams van Hiddink en Gullit mochten als eerst het strijdtoneel op. De Kuip stond binnen mum van tijd in vuur en vlam. "Kalou scoorde al heel vroeg", herinnert Guus Hiddink zich. "We stonden heel lang achter." 85 minuten om precies te zijn, want Salomon Kalou brak de ban in de vierde minuut en DaMarcus Beasley zette PSV pas in de 89ste minuut naast Feyenoord. Een verlenging en strafschoppen bleken later noodzakelijk.
In de penaltyreeks stond destijds twee keer dik één meter negentig onder de lat: Gabor Babos bij Feyenoord en Heurelho Gomes bij PSV. Voor Feyenoord scoorden Shinji Ono en Danko Lazovic, die twee jaar later zijn geluk vond in Eindhoven. Bart Goor en Edwin de Graaf waren minder gelukkig en misten vanaf elf meter. Bij PSV faalde alleen Jefferson Farfán vanaf de strafschopstip. Mark van Bommel, Ji-sung Park, Robert en Theo Lucius schoten wel raak, waardoor PSV naar de finale ging. Hiddink lacht als hij weer hoort dat Lucius de winnende penalty binnenschoot: "Wat leuk zeg, wat goed. Ik ga af en toe nog bij hem langs. Hij coacht nu en dat doet hij heel goed."
De overwinning van PSV zorgde ook voor euforie in Tilburg. "Daardoor wisten we al dat we Europees voetbal hadden gehaald met Willem II", vertelt Maaskant. Een dag later nam hij het met zijn ploeg in eigen huis als zware underdog op tegen Ajax. Het Ajax van Wesley Sneijder, Nigel de Jong, Ryan Babel, Maxwell en de huidige trainer John Heitinga. Maaskant kan zich die wedstrijd nog goed herinneren. "We hadden de nul te danken aan een uitstekende Oscar Moens. Die keepte geweldig." Willem II hield inderdaad de nul en scoorde zelf wel. De Tilburgers wisten zo voor een grote bekerstunt te zorgen, want dankzij een goal van Tom Caluwé ging de ploeg van Maaskant door naar de finale. "Geheel tegen de verhouding in", stelt Maaskant.
Zo werd het geen finale tussen twee teams uit de traditionele top drie. Willem II moest nog een keer voor een enorme stunt zorgen om De Dennenappel te mogen liften.
De ploeg hield het lang dicht, maar vlak voor rust kwam PSV op 0-1 via Wilfred Bouma. Dat was eigenlijk al de genadeklap. "Het geloof leek toen al weg met de rust", aldus Maaskant die nog een moment van eerder in de wedstrijd aanhaalt. "Ik vind nog steeds dat wij een strafschop hadden moeten krijgen. Reuser passeert Gomes, wordt neergehaald en met de VAR van tegenwoordig ging die denk op de stip en had Gomes rood gekregen. De 0-1 voelde als een klap. Het was een onnodige vrije trap die vervolgens werd binnengekopt."
In de tweede helft liepen de Eindhovenaren ver weg. "Het was geen makkie, maar Phillip Cocu, Ji-sung Park en Jan Vennegoor of Hesselink scoorden ook nog", blikt Hiddink terug. PSV won daardoor met 0-4.
Het was een successeizoen voor PSV, want naast het winnen van de beker pakte het ook nog de landstitel en bereikte het de halve finales van de Champions League, waarin AC Milan uiteindelijk de boeman was. Hiddink: "Als je een dubbel haalt is dat een prachtig resultaat, maar de Champions League was ook prachtig." Toch is het kampioenschap uit dat jaar de mooiste herinnering voor Hiddink. "Ik denk dat dat komt door de manier waarop we de competitie hebben gespeeld. Zeer dominant. Aanvallend. We durfden op de middellijn te spelen. We hadden volgens mij negentig doelpunten voor gescoord. Daarnaast moet je voor een goede balans niet meer dan 22 of 23 doelpunten tegenkrijgen in de competitie. We waren bijna onverslaanbaar."
Met tien punten voorsprong op de nummer twee Ajax, en een doelsaldo van +71 mocht PSV zich de terechte kampioen noemen. "Dat vond ik heel knap. De beker en de halve finale van de Champions League waren twee kersjes op de taart", concludeert een tevreden Hiddink.
Drie keer eerder compleet
Het gebeurde nog drie keer eerder dat de gehele traditionele top-drie het tot de halve finale van de beker schopte. In 2002/03, 1998/99 en 1979/80 maakten Feyenoord, Ajax en PSV ook deel uit van de laatste vier. Slechts één keer zorgde dit ook voor een finale tussen twee van deze clubs.
Woensdagavond gaat Slot met zijn Feyenoord in de kwartfinale op bezoek bij sc Heerenveen. Een dag later ontvangen Ruud van Nistelrooij en PSV ADO Den Haag, en gaat het Ajax van John Heitinga later op de avond op bezoek bij De Graafschap in Doetinchem.
sc Heerenveen - Feyenoord is woensdag om 20:00 uur live te zien op ESPN 1.
PSV - ADO Den Haag is donderdag om 18:45 uur live te zien op ESPN 1.
De Graafschap - Ajax is donderdag om 21:00 uur live te zien op ESPN 2.