Het WK voetbal van 2026 in de Verenigde Staten, Mexico en Canada telt een recordaantal van 104 wedstrijden. Dat bevestigt de FIFA.
In 2026, als het WK wordt gehouden in de Verenigde Staten, Mexico en Canada, doen er 48 landen mee. 45 landen moeten zich via kwalificatiewedstrijden zien te plaatsen. De drie gastlanden zijn automatisch geplaatst en hoeven geen kwalificatiewedstrijden te spelen. Dit betekent dat het originele format met 32 landen verdeeld over acht groepen waarvan de beste twee doorstoten naar de knock-outfase tot het verleden gaat behoren.
Er doen meer landen mee, we krijgen meer wedstrijden te zien, meer aftraptijden en de duur van het toernooi wordt ook langer. Het huidige WK-format telde 32 dagen. Dit zal tijdens het volgende WK worden uitgebreid naar op z’n minst 35 dagen om 104 in plaats van de huidige 64 wedstrijden af te werken.
Waarom doen er in 2026 meer landen mee aan het WK?
In 2026 doet het grootste aantal landen ooit mee aan een WK. Het begon met tussen de 13 en 16 landen in 1930, 1934, 1938 en 1950. Vanaf 1954 kreeg het toernooi een vast aantal deelnemers van 16 landen. Op het WK van Mexico in 1986 werden dit er 24, waarna het aantal in Frankrijk ’98 op 32 uitkwam.
Door de uitbreiding van het deelnemersveld van 32 naar 48 landen is het moeilijk om het WK in één land te organiseren vanwege het benodigd aantal stadions en de infrastructuur. Infantino, die eigenlijk was verkozen tot FIFA-baas op voorwaarde dat het toernooi zou uitbreiden naar 40 landen, verdedigde de beslissing met hand en tand in 2017. Met het WK in de toekomstige vorm zet de FIFA naar verwachting meer dan 1 miljard dollar om en kan het rekenen op 640 miljoen dollar winst.
Infantino heeft aangegeven dat het geld wordt geherinvesteerd in het voetbal: “Het vergoten van het aantal deelnemende teams zal de investering in de ontwikkeling van het voetbal verhogen, zodat de teams zich kunnen kwalificeren.”
Wie krijgen de extra plaatsen op het WK van 2026?
Er komen zeventien extra plekken bij via de kwalificatie (16 geplaatste teams plus de plek voor de gastland, die niet meer apart wordt gereserveerd)
• Azië: 8 (+4)
• Afrika: 9 (+4)
• Noord-, Centraal-Amerika en het Caribisch gebied: 6 (+3)
• Europa: 16 (+3)
• Zuid-Amerika: 6 (+2)
• Oceanië: 1 (+1)
De Verenigde Staten, Mexico en Canada worden opgenomen in de zes plaatsen die zijn toegewezen aan Noord- en Midden-Amerika en het Caribisch gebied (CONCACAF). Er worden ook nog twee plaatsen verdeeld via de play-offs om het deelnemersveld compleet te maken. Aan de play-offs zullen zes landen deelnemen, één land van elk van de vijf confederaties behalve Europa, plus een extra land van de CONCACAF als organiserende confederatie.
Welke landen kwalificeren zich voor het WK van 2026?
Laten we het WK in Qatar als voorbeeld nemen en uitbreiden naar 48 landen. Om dit te illustreren zijn de beste landen van de kwalificatie van iedere confederatie meegenomen. De teams die extra zijn toegevoegd, zijn dikgedrukt.
• Afrika: Algerije, Kameroen, DR Congo, Egypte, Mali, Marokko, Nigeria, Senegal, Ghana, Tunesië
• Azië: Australië, Iran, Irak, Japan, Qatar, Saudi-Arabië, South Korea, UAE
• Noord- en Centraal-Amerika en het Caribisch gebied: Canada, Costa Rica, Jamaica, Mexico, Panama, Verenigde Staten
• Europa: België, Kroatië, Denemarken, Engeland, Frankrijk, Duitsland, Nederland, Noord-Macedonië, Servië, Spanje, Zweden, Zwitserland, Polen, Portugal, Oekraïne, Wales
• Oceanië: Nieuw-Zeeland
• Zuid-Amerika: Argentinië, Brazilië, Chili, Colombia, Ecuador, Peru, Uruguay
De twee beste landen op de FIFA-raking die in aanmerking komen voor de play-offs (Chili en DR Congo) krijgen de laatste plekken. Op een WK met 48 landen hadden Mali en Noord-Macedonië, naast gastland Qatar, voor het eerst meegedaan.
Hoe werkt de groepsfase van het WK 2026?
Het komende WK telt geen 32 maar 48 deelnemers. De FIFA wilde alle landenploegen aanvankelijk verdelen over zestien poules van drie. Maar de wereldvoetbalbond gaat nu toch vasthouden aan poules met vier ploegen. Daardoor loopt het aantal wedstrijden op tot 104, veertig meer dan tijdens het laatste WK in Qatar dat 29 dagen duurde. Voor het WK van 2026 zijn 40 dagen uitgetrokken.
12 groepen van 4
In dit format worden de 48 landen verdeeld over groepen van vier, zoals we dat nu ook kennen. Er moeten echter 16 of 32 teams doorstromen naar de volgende ronde voor een gebalanceerde knock-outfase. Dat zou kunnen betekenen dat de nummers een en twee in de groep zich verzekeren van een plek in de volgende ronde plus de acht beste nummers drie. De UEFA heeft al ervaring met de opzet voor de Europese toernooien.
Het pluspunt hieraan is dat er twee wedstrijden worden afgewerkt op de laatste speeldag van de groepsfase, wat mogelijk voor drama kan zorgen net zoals in Qatar. Het is minder risicovol, omdat ook de nummers drie door kunnen gaan, maar het voelt wel als een natuurlijker systeem voor het WK.
De FIFA overweegt twee methoden:
1) 12 groepen van vier die uitmonden in één knock-outfase.
2) Twee helft van 24 teams met 6 groepen van vier landen. De ene helft ontmoet de andere helft pas in de finale.
De methoden lijken erg op elkaar, maar bij de tweede optie is niet mogelijk om een land te treffen van de andere helft voor de finale. Daarnaast gaan niet de beste nummers acht van de hele groepsfase door, maar de beste nummers vier van iedere helft. De potten voor de loting komen er ook iets anders uit te zien met de gastlanden plus de beste landen op basis van de FIFA-ranking in pot 1.
• Pot 1: Mexico, Verenigde Staten, Canada, Brazilië, België, Argentinië, Frankrijk, Engeland, Spanje, Nederland, Portugal, Denemarken
• Pot 2: Duitsland, Kroatië, Uruguay, Zwitserland, Colombia, Senegal, Wales, Iran, Servië, Marokko, Peru, Japan
• Pot 3: Zweden, Polen, Oekraïne, Zuid-Korea, Chili, Tunesië, Costa Rica, Nigeria, Algerije, Australië, Egypte, Kameroen
• Pot 4: Ecuador, Mali, Qatar, Saudi-Arabië, Panama, Ghana, Jamaica, Noord-Macedonia, Irak, UAE, DR Congo, Nieuw-Zeeland
Iedere groep heeft niet meer dan één land per federatie, behalve Europa. Er zullen vier groepen zijn met twee Europese landen erin.
Uit een testloting kwamen de volgende 12 groepen:
• Groep A: Argentinië, Zwitserland, Zweden, Irak
• Groep B: België, Peru, Costa Rica, Ghana
• Groep C: Canada, Iran, Chili, Noord-Macedonië
• Groep D: Nederland, Marokko, Zuid-Korea, Jamaica
• Groep E: Mexico, Servië, Egypte, Qatar
• Groep F: Denemarken, Uruguay, Kameroen, UAE
• Groep G: Engeland, Kroatië, Nigeria, Ecuador
• Groep H: Verenigde Staten, Colombia, Polen, DR Congo
• Groep I: Portugal, Senegal, Australië, Panama
• Groep J: Brazilië, Japan, Oekraïne, Mali
• Groep K: Spanje, Wales, Tunesië, Saudi-Arabië
• Groep L: Frankrijk, Duitsland, Algerije, Nieuw Zeeland
Het discussiepunt met groepen vier is het grote aantal extra wedstrijden. Het WK in Qatar telde 64 wedstrijden. Met drie landen per groep krijg je 80 duels, maar met groepen van vier landen plus een achtste finale worden er 104 wedstrijden gespeeld. Het WK zal dan ook minimaal 35 dagen moeten duren. De European Club Association, de belangenbehartiger van het Europese clubvoetbal was tegen de uitbreiding naar 48 wedstrijden omdat dit de oorspronkelijke kalender raakt. De angst werd weggenomen toen de FIFA zei dat het toernooi nog steeds binnen 32 dagen kan worden afgewerkt, maar wanneer er 104 worden geprogrammeerd wordt het toernooi groter en duurt het ook langer.
Hoe verschilt het WK in 2026 ten opzichte van het laatste toernooi in de Verenigde Staten?
Meer teams en meer wedstrijden
Er deden slechts 24 teams mee aan het WK van ’94 in de Verenigde Staten met in totaal 52 wedstrijden. In 2026 worden dit er waarschijnlijk 104.
Meer speelsteden verspreid over verschillende tijdzones
Het WK van ’94 speelde zich vooral af aan de oostkust. Van de negen speelsteden lagen alleen Stanford en Pasadena in het westelijke deel van de Verenigde Staten.
In 2026 worden de wedstrijden gespeeld in 16 verschillende speelsteden verspreid over drie landen.
• Pacific Time (4): Vancouver, Seattle, San Francisco, Los Angeles
• Central Time (6): Guadalajara, Mexico City, Monterrey, Dallas, Houston, Kansas City
• Eastern Time (6): Atlanta, Miami, Boston, New York/New Jersey, Philadelphia, Toronto
Meer wedstrijden betekent mogelijk latere begintijden
In 1994 waren de aftraptijden afgesteld op het Europese publiek. Geen enkele wedstrijd begon later dan half vier ‘s middags, Pacific Time (Half 2 ‘s nachts in Nederland).
De FIFA gaat behalve de finale en de laatste groepswedstrijden, geen wedstrijden op hetzelfde tijdstip laten beginnen. De duels zullen daarom verspreid over de dag worden ingeroosterd, zodat de verschillende tijdzones volledig benut kunnen worden. Doordat er slechts 24 wedstrijden waren voor de eerste twee groepswedstrijden in ’94, was het mogelijk om late aftraptijden te vermijden. Nu er 48 wedstrijden staan te wachten, wordt dit veel moeilijker.
In 2026 kan het daarom zijn dat de eerste wedstrijd om 13.00 uur ET (19.00 uur Nederlandse tijd) wordt gespeeld en de laatste wedstrijd aan de westkust om 23.00 uur PT. Het is dan in Nederland 09.00 uur in de morgen. Tijdens werd het WK van 2014 in Brazilië werd om 22.00 uur lokale tijd afgetrapt bij Ivoorkost – Japan. Zodoende konden er vier wedstrijden op een dag worden afgewerkt. De laatste wedstrijd op het WK in Qatar begon om 22.00 uur lokale tijd. Het was voor het eerst in de WK-geschiedenis dat een wedstrijd zo laat in de avond begon.