Weer lukte het PSV donderdag niet om geen tegentreffer te incasseren. Daarmee is de negatieve reeks uitgebreid naar maar liefst elf wedstrijden zonder clean sheet. Ondanks het aantrekken van de doorgaans moeilijk te kloppen Walter Benítez lukt het de Eindhovense defensie maar niet om de tegenstander weg te houden van het eigen doel. Een analyse op basis van de data.
Elf wedstrijden, zeventien tegentreffers. PSV dacht met de komst van de 29-jarige Argentijn dan eindelijk een garantie op defensieve zekerheid te hebben binnengehaald, maar in het begin van het seizoen gaat het weer over de verdediging. Ter vergelijking: Benítez kreeg pas in speelronde negentien van de Ligue 1- OGC Nice speelde geen Europees voetbal- zijn elfde tegentreffer om de oren. In de eerste vijf Eredivisieduels kreeg hij zeven goals om zijn oren. In Frankrijk duurde het precies twee keer zo lang en had hij al gespeeld tegen bijvoorbeeld LOSC Lille, AS Monaco en Olympique Lyonnais.
Dat is nou juist het punt. PSV speelde in de openingsrondes van de competitie tegen overwegend kleine clubs. FC Twente (vijfde begroting van Nederland) afgelopen weekend was daarop de uitzondering, maar FC Emmen (15e begroting), Go Ahead Eagles (13e), Excelsior (18e) en FC Volendam (14e) behoren tot het lagere segment van de Eredivisie qua begroting.
Hoewel de Argentijn tot nu toe bij de vijf keepers in de Eredivisie hoort, die minstens de helft van de wedstrijd hebben gespeeld en nog geen enkele keer hun doel schoonhielden, zie je bij tijd en wijle zeker zijn klasse. Hij is meer een rustpunt dan bijvoorbeeld de onzekere Joël Drommel (17 tegentreffers na 15 wedstrijden, 4 clean sheets tot dan) of de soms blunderende Yvon Mvogo (17 tegentreffers na 16 wedstrijden, 5 clean sheets tot dan). Toch hielden ze beide wel een aantal keer de nul en duurde het aanzienlijk langer voordat ze hetzelfde aantal doelpunten te verwerken kregen.
Een goede weerspiegeling van of een keeper goed presteert, is de ‘prevented goal’-waarde. Die waarde wordt berekend aan de hand van twee statistieken, namelijk expected tegengoals en het daadwerkelijke aantal tegendoelpunten. Als je die twee waarden van elkaar afhaalt, krijg je een indicatie. Die is negatief en hij behoort tot de zes minst goed presterende keepers van de Eredivisie. In het geval van Benítez geldt dat hij met zijn onderprestatie eigenlijk 2,38 tegendoelpunten had kunnen voorkomen binnen de landsgrenzen. Ook in Europa met zijn ketsers in de allesbeslissende duels tegen Rangers FC heeft de keeper geen beste indruk gemaakt.
Tot nu toe redde ‘de beste keeper van Frankrijk’ twaalf van de negentien keer in de Eredivisie. Het leidt tot een reddingpercentage van 63,16 procent. Van alle keepers die tenminste drie wedstrijden speelden, noteren alleen Filip Stankovic (62,22%), Stijn van Gassel (61,9%), Eric Oelschlägel (48,15%) en Yanick van Osch (47,37%) mindere cijfers.
Het ligt niet alleen aan Benítez
De cijfers spreken niet in het voordeel van de van Nice transfervrij overgekomen doelman. Ruud van Nistelrooij zei in aanloop naar het treffen met FK Bodø/Glimt: "Je moet naar alle zaken kijken die het team kunnen verbeteren en de verdediging is er een van. Die moet op orde zijn. Zo min mogelijk tegengoals is een hele grote voorwaarde om een succesvol team te zijn." Het zou alleen te makkelijk zijn om alleen naar de doelman te kijken in dit geval. Tot op heden krijgt PSV verreweg de meeste schoten tegen van de traditionele top-3, terwijl ook AZ en FC Twente de tegenstander vaker van schieten weerhouden.
Zo kreeg de ploeg van Ruud van Nistelrooij al 51 procent meer schoten te verwerken dan concurrent Ajax, dat begin dit seizoen speelde tegen Fortuna Sittard (uit), FC Groningen (thuis), Sparta (uit), FC Utrecht (uit) en SC Cambuur (thuis). Van alle clubs die momenteel in de top-5 staan krijgt PSV- ondanks hun enigszins makkelijke start van de competitie- de meeste schoten tegen. Gemiddeld zijn het er zo’n 3,8 per wedstrijd.
Ter vergelijking: onder Roger Schmidt was dat over de twee seizoenen onder zijn leiding gemiddeld 3,35 per wedstrijd. Twee van de zeven tegengoals vielen uit standaardsituaties (hoekschop Excelsior, vrije trap FC Twente). Dat is relatief gezien veel, omdat ze in de 68 competitiewedstrijden onder Schmidt slechts acht van zulke goals moesten verwerken.
Weghouden bij eigen doel
Dominante teams, zoals PSV is in Nederland, willen en kunnen vaak de bal zo ver mogelijk van hun eigen doel weer in bezit krijgen. Van Nistelrooij is fan van de Hollandse school, maar rept ook vaak over dat zijn spelers nog moeten wennen aan zijn manier van spelen. Wat betreft het druk zetten is dat goed te zien. Inzoomend op de pressingdata blijkt dat het aantal balveroveringen dat PSV maakt in de meest aanvallende zone van het veld (in de 30 meter vanaf het vijandelijke doel) met ruim 35 procent is gedaald ten opzichte van de periode onder Schmidt.
Tussen 2020 en 2022 zag de Duitser, die inmiddels bij SL Benfica zit, zijn ploeg gemiddeld 6,5 keer per wedstrijd de bal in de final third veroveren. Onder de oud-spits van Manchester United en Real Madrid is dat 4,2 keer. Dit terwijl het met Emmen, Go Ahead, Excelsior en Volendam al vier tegenstanders heeft gehad waarbij PSV onevenredig vaak in de zone van het veld kansen krijgt om druk te zetten na eigen balverlies.
Een groot deel van het probleem dat ze moeite hebben om de tegenstander terug te dwingen ligt achterin. Van Nistelrooij heeft in het begin van het seizoen aangegeven rustig te willen opbouwen, op zoek naar mogelijkheden om vooruit te voetballen. In het hart van de defensie spelen alleen spelers die moeite hebben om dat te doen. Daar hebben ze voornamelijk Joey Veerman bij nodig, maar tegenstanders schaduwen hem tegenwoordig waardoor de voetballende angel al snel uit het spel van PSV wordt gehaald.
Jordan Teze, André Ramalho en Armando Obispo hebben stuk voor stuk moeite om het spel met voorwaartse passes van tempo te voorzien. Sterker, liefst dertien Eredivisieverdedigers vonden vaker een teamgenoot in de laatste 30 meter van het veld dan Teze, tot dusver de meest progressieve passende PSV'er in de achterhoede.
Kortom, de defensieve problemen van PSV liggen een stuk genuanceerder dan een onzekere keeper. De pressing is minder effectief dan onder Schmidt, corners en vrije trappen afstoppen blijkt plots een probleem en in balbezit wordt de weg naar voren moeilijk gevonden door de Eindhovense verdedigers. Vandaag is RKC de tegenstander van PSV. In eigen huis zou dat geen probleem mogen zijn voor de meest scorende ploeg van de Eredivisie. Andermaal ook een goede gelegenheid om de Europese frustratie van zich af te spelen en een op papier goede mogelijkheid om voor het eerst dit seizoen de nul te houden.
Of het PSV lukt om het doel schoon te houden ziet u vanmiddag om 14:30 uur LIVE op ESPN3.