Ieder zichzelf respecterend basketbalfeest herbergt een ‘dunk-competitie’. Van IJsland tot Nieuw Zeeland en ook in Rusland en Chili doen ze dat.
Dunken werd enige tijd gezien als de heerlijkste kers op de taart van een basketbalwedstrijd, mannen die konden dunken in de jaren zestig van de vorige eeuw, werden bekend en beroemd. Vrouwen die in een wedstrijd konden dunken werden afgeschilderd als grote uitzonderingsgevallen.
Ik herinner me een competitiewedstrijd in de Amsterdamse Apollohal waarin een Amerikaanse speler van The Sabres (uit Soesterberg) dunkte en de wedstrijd voor even stil werd gelegd. Velen aanwezig hadden nog nooit zo’n actie gezien; het leek op een wonder. Mensen stonden met de handen voor de mond, er werd gejuicht en na een kort oponthoud kon de wedstrijd worden hervat.
De eerste Dunk Contest
Waar komt de Dunk Contest eigenlijk vandaan? Wie binnen de NBA begon ermee? Was dat een ziener? Was het een public relations-stunt. Ja, wat dat laatste betreft, maar weinigen weten dat de eerste echte contest plaatsvond in 1976 en niet georganiseerd werd door iemand uit de NBA-stal, maar (hoe pijnlijk voor die NBA) uit de koker kwam van de rivaliserende ABA (American Basketball Association). De reden dat er gezocht werd naar iets speciaals was simpel: de ABA was op sterven na dood, de ploegen hadden geen geld meer, er bestonden geen valide televisiecontracten, maar er liepen in die bond wel enorme dunkmachines rond.
Carel Scheer, een veteraan basketbalmens die General Manager van de Denver Nuggets was, opperde het idee Julius (Dr. J) Erving een wedstrijd te laten aangaan met een paar mannen die ook de ABA All-Star wedstrijd van die 27e januari zouden spelen. Dan kon men in de McNichols Sports Arena goed zien hoe spectaculair goede dunks waren, als ze buiten een regulaire basketbalwedstrijd werden gehaald en in een speciaal daarvoor gemaakte show zouden worden opgevoerd.
Behalve Scheer waren bij dat gesprek de financiële man van de ABA Jim Keeler en PR-man Jim Bukata aanwezig. Zij drieën besloten een sponsor te vinden en dat lukte. Let wel, het vanuit Denver uitzendende radiostation KHOW wilde wel 1200 dollar voor het evenement betalen, waarmee de vijf deelnemers betaald konden worden. Neen, er was geen landelijke televisie bij aanwezig.
En die deelnemers waren bepaald niet de minsten. Dr. J was het aan zijn naam en stand verplicht mee te doen en hij beloofde iets speciaals te laten zien. Verder werden twee spelers van de San Antonio Spurs uitgenodigd: George “Iceman” Gervin en Larry Kenon, beiden luchtwandelaars van eredivisie niveau en men durfde het aan de gigantisch grote en sterke Artis Gilmore van de Kentucky Colonels te vragen. Alles in de buurt van de ring van de tegenstander werd door Gilmore met krachtige dunks beantwoord; zijn schotgemiddelde lag altijd ruim boven de 50% en hij knikte, hij zou wel iets moois bedenken.
Mile High Basketball
Om het thuispubliek in Denver enthousiast te maken en te houden werd de sterspeler van de Nuggets, de van North Carolina State afkomstige David Thomson gevraagd mee te doen. Ach, voor een paar honderd dollar wilde hij wel even springen.
Thompson, niet gezegend met grote handen, kon de bal tussen hand en voorarm klemmen, dan het luchtruim kiezen en met zijn andere hand de bal door de ring duwen.
Zoals het hier staat, lijkt het eenvoudig, maar om zo hoog te komen had Thomson een reuzen afsprong nodig en die lukte hem. Dr. J kwam naar voren met zijn van-de-vrije-worp-lijn-dunk; een actie die in 1988 door Michael Jordan in Chicago herhaald werd, zij het niet zo precies en ver afgezet als Erving twaalf jaar eerder.
Thompson kreeg het publiek op de banken met zijn specialiteit die hij weleens op training uitvoerde ten overstaan van zijn medespelers. Hij begon in de hoek van het veld, dribbelde even, zette af op zo’n vier meter van de ring en blijf stijgen. In die opwaartse beweging (die al heel speciaal was) draaide hij nog eens snel 360 graden in de lucht, waarna hij knoeperhard de bal door de ring sloeg.
Zoiets had men nog nooit gezien en de andere dunkers stonden vol verbazing toe te kijken. Overigens werd Dr. J uitgeroepen tot winnaar, omdat Thomson een van zijn dunks miste.
Met een beetje gevoel voor “history” mag je stellen dat sowieso de geboorte van de dunk-contest daar onder de vleugels van de ABA plaatsvond, maar dat tevens de totale toekomst van basketbal in een kwartiertje veranderde: de dunk werd het grote show-wapen van de sport voor de komende tijd.
Vanaf dat moment in 1976 wilde iedere basketballer van enige lengte kunnen dunken. Niet kunnen dunken betekende dat je er niet bij hoorde. Of dat je vond dat een lay-up ook twee punten opleverde, hetgeen waar was, maar de hang naar dunken was geboren. In Denver, one mile high.